تأثیر فعالیت ورزشی کوتاه و طولانی‌مدت بر شاخص عملکرد سلول‌های بتا در بیماران دیابتی

نویسندگان

  • Mojtaba Eizadi دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه- گروه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی- مربی
  • Laleh Behboudi دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام‌شهر- دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی- استادیار
  • Foroozan Zahedmanesh دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام‌شهر- دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی- مربی.
  • Zohreh Afsharmand دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلام‌شهر- دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی- مربی.

DOI::

https://doi.org/10.22100/jkh.v6i4.125

کلمات کلیدی:

عملکرد سلول‌های بتا، دیابت، ورزش.

چکیده

مقدمه: عوامل مؤثر در بروز دیابت و ايجاد ناتوانی سلول‌های بتا هنوز کاملاً شناخته نشده‌اند. در این مطالعه، اثر فعالیت ورزشی کوتاه و طولانی‌مدت بر عملکرد سلول‌های بتا و حساسیت انسولین در بیماران دیابتی مورد بررسي شده‌است.

مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مداخله‌اي 30 مرد بزرگ‌سال مبتلا به دیابت نوع 2 با میانگین سنی 43 سال به‌شیوه تصادفی (بلوکی) در 2 گروه تجربی (ورزش) و شاهد (بی‌تمرینی) قرار گرفتند. غلظت گلوکز، حساسیت انسولین و عملکرد سلول‌های بتا در شرایط ناشتا، بلافاصله پس از یک جلسه ورزش زیربیشینه و متعاقب 3 ماه فعالیت ورزشی در گروه تجربی اندازه‌گیری شد. همچنین متغیرهای مذکور در زمان‌های مشابه در گروه شاهد اندازه‌گیری شدند. شاخص‌های آنتروپومتریکی دو گروه، قبل و بعد از ورزشی طولانی‌مدت اندازه‌گیری شدند. از آزمون آناليز واريانس تكراري جهت تجزيه‌وتحليل داد‌ه‌ها استفاده شد.

نتایج: کاهش معناداری در گلوکز خون و افزایش معناداری در عملکرد سلول‌های بتا در پاسخ به فعالیت ورزشی کوتاه و طولانی‌مدت در گروه تجربی مشاهده شد (05/0P<). همچنین، حساسیت انسولین در پاسخ به فعالیت ورزشي کوتاه‌مدت، تغییر معناداری پیدا نکرد (05/0P≥)، اما پس از ورزشی طولانی‌مدت افزایش معناداری یافت (05/0P<). در گروه شاهد متغير‌هاي تحت مطالعه تغيير معناداري نداشتند.

نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه ما نشان می‌دهد که کاهش در غلظت گلوکز خون پس از فعالیت ورزشي در بیماران دیابتی به‌دلیل بهبود حساسیت انسولین و عملکرد سلول‌های بتا در این بیماران می‌باشد.

مراجع

Wang C, Guan Y, Yang J. cytokines in the progression of pancreatic β-cell dysfunction. Int J Endocrinol 2010;2010:515136.

DeFronzo RA, Bonadonna RC, Ferrannini E. Pathogenesis of NIDDM: a balanced overview. Diabetes Care 1992;15(3):318-353.

Park S, Hong SM, Lee JE, Sung SR. Exercise improves glucose homeostasis that has been impaired by a high-fat diet by potentiating pancreatic B- cell function and mass through IRS2 in diabetic rats. J Appl Physiol 2007;103(5):1764-71.

Retnakaran R, Hanley AJ, Raif N, Hirning CR, Connelly PW, Sermer M, et al. Adiponectin and beta cell dysfunction in gestational diabetes: pathophysiological implications. Diabetologia 2005;48(5):993-1001.

Király MA, Bates HE, Kaniuk NA, Yue JT, Brumell JH, Matthews SG, et al. Swim training prevents hyperglycemia in ZDF rats: mechanisms involved in the partial maintenance of beta-cell function. Am J Physiol Endocrinol Metab 2008;294(2):E271-83.

Bergman RN, Finegood DT, Kahn SE. The evolution of β-cell dysfunction and insulin resistance in type 2 diabetes. Eur J Clin Invest 2002;32(3):35-45.

Weyer C, Bogardus C, Mott DM, Pratley RE. The natural history of insulin secretary dysfunction and insulin resistance in the pathogenesis of type 2 diabetes mellitus. J Clin Invest 1999;104(6): 787-794.

Stumvoll M, Goldstein BJ, van Haeften TW. Type 2 diabetes: principles of pathogenesis and therapy. The Lancet 2005;365(9);1333-1346.

Andersson AK, Flodstr¨om M, Sandler S. Cytokineinduced inhibition of insulin release from mouse pancreatic β-cells deficient in inducible nitric oxide synthase. Biochemical and Biophysical Research Communications 2001;281(2):396-403.

Maedler K, Sergeev P, Ehses JA. Leptin modulates β cell expression of IL-1 receptor antagonist and release of IL-1β in human islets. Proc Natl Acad Sci USA 2004;101(21):8138-43.

Nayak BS, Ramsingh D, Gooding S. Plasma adiponectin levels are related to obesity, inflammation, blood lipids and insulin in type 2 diabetic and non-diabetic Trinidadians. Prim Care Diabetes 2010;4(3):187-192.

Tang Z, Yuan L, Gu C, Liu Y, Zhu L. Effect of exercise on the expression of adiponectin mRNA and GLUT4 mRNA in type 2 diabetic rats. J Huazhong Univ Sci Technolog Med Sci 2005;25(2):191-193.

De Salles Bf, Simão R, Fleck SJ, Dias I, Kraemer-Aguiar LG, Bouskela E. Effects of resistance training on cytokines. Int J Sports Med. 2010;31(7):441-50.

Sheu WH, Chang TM, Lee WJ, Ou HC, Wu CM, Tseng LN, et al. Effect of weight loss on proinflammatory state of mononuclear cells in obese women. Obesity (Silver Spring) 2008;16(5):1033-8.

Boulé NG, Haddad E, Kenny GP, Wells GA, Sigal RJ. Effects of exercise on glycemic control and body mass in type 2 diabetes mellitus: a meta-analysis of controlled clinical trials. JAMA 2001;286(10):1218-27.

Tokmakidis SP, Zois CE, Volaklis KA, Kotsa K, Touvra AM. The effects of a combined strength and aerobic exercise program on glucose control and insulin action in women with type 2 diabetes. Eur J Appl Physiol 2004;92(4-5):437-42.

Marita AR, Sarkar JA, Rane S. Type 2 diabetes in non-obese Indian subjects is associated with reduced leptin levels: Study from Mumbai, Western India. Mol Cell Biochem 2005;275(1-2):143-51.

Westermark P, Wilander E. The influence of amyloid deposits on the islet volume in maturity onset diabetes mellitus. Diabetologia 1978;15(5):417-421.

Pick A, Clark J, Kubstrup C, Levisetti M, Pugh W, Bonner-Weir S, et al. Role of apoptosis in failure of beta-cell mass compensation for insulin resistance and beta-cell defects in the male Zucker diabetic fatty rat. Diabetes 1998;47(3):358-364.

Tanaka Y, Gleason CE, Tran PO, Harmon JS, Robertson RP. Prevention of glucose toxicity in HIT-T15 cells and zucker diabetic fatty rats by antioxidants. PNAS 1999;96(19):10857-62.

Ohneda M, Inman LR, Unger RH. Caloric restriction in obese prediabetic rats prevents beta-cell depletion, loss of beta-cell GLUT 2 and glucose incompetence. Diabetologia 1995;38(2):173-179.

Gabriely I, Ma XH, Yang XM, Atzmon G, Rajala MW, Berg AH, et al. Removal of visceral fat prevents insulin resistance and glucose intolerance of aging: an adipokine-mediated process?. Diabetes 2002;51(10):2951-58.

Okada S, Hiuge A, Makino H, Nagumo A, Takaki H, Konishi H, et al. Effect of Exercise Intervention on Endothelial Function and Incidence of Cardiovascular Disease in Patients with Type 2 Diabetes. J Atheroscler Thromb 2010;17(8):828-33.

Pold R, Jensen LS, Jessen N, Buhl ES, Schmitz O, Flyvbjerg A, et al. Long-term AICAR administration and exercise prevents diabetes in ZDF rats. Diabetes 2005;54(4):928-934.

Hays NP, Starling RD, Sullivan DH, Fluckey JD, Coker RH, Williams RH, et al. Effects of an ad libitum, high carbohydrate diet and aerobic exercise training on insulin action and muscle metabolism in older men and women. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2006;61(3):299-304.

Hays NP, Starling RD, Sullivan DH, Fluckey JD, Coker RH, Evans WJ. Comparison of insulin sensitivity assessment indices with euglycemic-hyperinsulinemic clamp data after a dietary and exercise intervention in older adults. Metabolism 2006;55(4):525-532.

Bloem CJ, Chang AM. Short-Term Exercise Improves B- Cell Function and Insulin Resistance in Older People with Impaired Glucose Tolerance. J Clin Endocrinol Metab 2008;93(2):387-92.

Rhodes CJ, White MF. Molecular insights into insulin action and secretion. Eur J Clin Invest 2002;32(3):3-13.

Goldberg RB. Cytokine and cytokine-like inflammation markers, endothelial dysfunction, and imbalanced coagulation in development of diabetes and its complications. J Clin Endocrinol Metab 2009;94(9):3171-82.

دانلود

چاپ شده

2012-01-23

شماره

نوع مقاله

مقاله پژوهشي