بررسی تأثیر اجرای برنامه توان‌بخشی مبتنی‌بر جامعه بر وضعیت زندگی معلولان در ایران

نویسندگان

  • Amir Ashkan Nasiripour دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات- گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی- دانشیار.
  • Jamaleddin Tabibi دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات- گروه مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی- استاد
  • Abolhasan Afkar دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات- دانش آموخته دکتری مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی
  • Mohammad Kamali دانشگاه علوم پزشکی تهران- دانشکده علوم توان‌بخشی- دانشیار

DOI::

https://doi.org/10.22100/jkh.v7i4.75

کلمات کلیدی:

توان‌بخشی مبتنی‌بر جامعه، معلول.

چکیده

مقدمه: توان‌بخشی مبتنی‌بر جامعه، یک استراتژی جهت بهبود کیفیت زندگی معلولان می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر اجرای برنامه توان‌بخشی مبتنی‌بر جامعه، بر وضعیت زندگی معلولان ایران انجام شده‌است.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر كه در سال 1390 انجام شده، از نوع مطالعات مقايسه‌اي است. روش نمونه‌گیری به‌صورت چندمرحله‌ای بود. در مرحله اول، از بین استان‌های کشور 30% به‌روش نمونه‌گیری تصادفی و در مرحله بعد 50 شهرستان از بین 100 شهرستانی که مجری طرح توان‌بخشی مبتنی‌بر جامعه در این 10 استان بودند، انتخاب گردیدند. سپس در هر شهرستان 30 معلول به‌صورت تصادفی انتخاب و به‌طور‌کلی برای 1503 معلول، فرم جمع‌آوری اطلاعات تیزون تکمیل گردید. براساس اين پرسش‌نامه، توانايي‌هاي فرد معلول قبل و بعد از اجراي برنامه توان‌بخشي مبتني‌بر جامعه سنجيده شد. تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون‌ آماري ويلكاكسون انجام‌شد.

نتایج: ميانگين (±انحراف معیار) سني افراد شرکت‌کننده در مطالعه 2/14±30 سال بود. اکثر واحدهای پژوهش، مجرد و مرد بودند. اغلب افراد (6/36%)، معلولین جسمی و حرکتی بودند و مهم‌ترین علت معلولیت، نقایص مادرزادی بود. پس از اجرای برنامه توان‌بخشی، امتیاز توانایی‌های روزمره زندگی، توانایی‌های حرکتی، ارتباطات اجتماعی، توانایی‌های شغلی، کیفیت زندگی، مبنع درآمد، وضعیت استخدام، میزان مشارکت در زندگی اجتماعی و وضعیت آموزش، به‌طور معناداری ارتقا یافته‌بود. در تمامی حیطه‌ها بین اجرای برنامه توان‌بخشي مبتني‌بر جامعه و افزایش توانایی‌های معلولین، ارتباط معناداری مشاهده شد (001/0P<).

نتیجه‌گیری: اجرای توان‌بخشی مبتنی‌بر جامعه تأثیر مثبتی بر بهبود وضعیت زندگی معلولین داشته است.

مراجع

Lo Alamian Timjani S. Compare the attitude of nurses and rehabilitation staff towards people with disabilities in hospitals and rehabilitation centers in Tehran [dissertation]. Tehran: Iran University of Medical Sciences;2007.

Davarmanesh A, Barati Sadeh F. Introduction to the rehabilitation of disabled persons. Tehran: Roshd press;2007.[Persian].

Ling Ta.T, Lay Wah L, Suet Leng KH. Employment of people with disabilities in the northern states of peninsular malaysia: employers’ perspective. DCID (Disability, CBR & Inclusive Development) Journal 2011;22(1):80.

Graham SK, Cameron ID, Dickson HG. Analysis of draft Australian rehabilitation service standards: comparison with international standards. Australia and New Zealand Health Policy Journal 2008;5:15.

Karimi Darmani H. Rehabilitation of certain groups with an emphasis on social work services. Tehran: Gostardeh press; 2006.[Persian].

World report on disability 2011.http://whqlibdoc.who.int/publications /2011/ 9789240685215_eng.pdf.

Nouroozi F. Reliability and validity of a native assessment satambton questionnaire for investigation of rehabilitation needs of physical – dynamic disabled persons of Arak adults [dissertation]. Tehran: University of Biological Sciences and Rehabilitation;2007. [Persian].

Mirkhani SM. Principles of rehabilitation. Tehran: University of Welfare Sciences press;2006.[Persian].

Faghih A. Principles and how to run of community based rehabilitation. Regulations and administrative instructions of welfare organization;2006.[Persian].

Nourbakhsh A. The effects of teaching concepts of community based rehabilitation at attitudes changing of workers in covered and non-covered cities of community-based rehabilitation plan [dissertation]. Tehran: Rehabilitation Management College of Iran University of Medical Sciences;2008.

Hartli S. Community based rehabilitation as part of social development and poverty reduction strategy. Translated to Persian by: Pakzadmanesh P, Moshiri Roodsari A, Asadi MR. Publications of Chahar Mahal Bakhtiari welfare organization;2008.p..39-79.[Persian].

Nahvinejad H. Performance of community based rehabilitation (cbr) in rural areas of islamic republic of Iran. Iranian Rehabilitation Journal 2004;1(1):1-19.[Persian].

Salamati S, Abolhassani F, Shariati B, Kamali M, Alihosseini SM. Home based training: main strategy of community based rehabilitation in Iran. Pakistan Journal of Medical Sciences 2009; 25:462-467.[Persian].

Pollard N, Sakellariou D. Is doing good ‘good’: professional motives vs. community needs. Asia Pacific Disability Rehabilitation Journal 2009;20(2).

Sharma MA. Participatori evaluation of community based rehabilitation programmed in north central vietnam. Issn Journal in Disability And Rehabilitation 2001;23(8):352.

Raja S. Success indicators for integrating mental health interventions with community-based rehabilitation projects. International Journal Rehabilitation Research 2008;31(4):284-292.[Persian].

Lin JD, Li ChD, Lin LP, Hsu ShW. The study of geographic differences in the prevalence of disability among Taiwanese population. Research in Autism Spectrum Disorders Journal 2012;6:73-78.

Kurawaa SS. The impact of disability on self and society: an agenda for research on rehabilitation of disabled in Nigeria. Department of Sociology, Bayero University, Kano-Nigeria;2010.

Kamali M. Evaluation of community based rehabilitation in Iran. research projects of Tehran University of Medical Sciences;2005. [Persian].

Nazari A. Evaluation of the effectiveness rate of community-based rehabilitation program on functional status covered disabled person in Zabol. Research projects of university of welfare and rehabilitation sciences;2004.[Persian].

Pollard N, Sakellariou D. Operationalising community participation in community based rehabilitation. Disability and Rehabilitation Journal 2008;30:62-70.

Bajelan S. Investigation of access status of persons with disabilities access to public facilities and spaces of universities of Tehran [dissertation]. Tehran: Iran University of Medical Sciences;2008.

Zhao T, Joseph KF. Evaluating community based rehabilitation: guidelines for accountable practice. Rehabilitation International Regional Secretariat for Asia and the Pacific, Regional NGO Network for Asia and the Pacific Decade of Disabled Person " 1993 -2002 ".

Yu JJ, Hu YSh, Wu Y, Chen WH, Zhu YL, Cui X. The effects of community-based rehabilitation on stroke patients in China: a single-blind, randomized controlled multicentre trial. Clinical Rehabilitation Journal 2009;23:408-417.

Georgievski A, AL sulaiti E, Zafa Z, Farran C, Travia A. Evolution of community based rehabilitation concept in Qatar. Qater Medical Soural 2006;15:54-55.

Bronowski P, sawicka M, kluczynska S. the characteristic of population participating in a community- based rehabilitation program. Journal of Psychiatria Polska 2009;43:42-43.

Boyce W, Cote L. The influence of HIV/AIDS on community based rehabilitation in Dares Salaam, Tanzania. Asia Pacific Disability Rehabilitation Journal 2009;20(1).

Wang S, Hua X, Pann N, Xu SL. Community- based rehabilitation of three villages in Anji country of Zhe jiang province. Chineese Journal of Clinical Rehabilitation 2006;10:4-6.

Khasnabis C, Motsch KH. The participatory development of international guidelines for CBR. Journal of Leprosy Review 2008; 79:17-29.

Mirasol Magallona L, Datangel J. The community based rehabilitation program of the university of the Philippines manila, college of allied medical professions. Disability, CBR & Inclusive Development (DCID) Journal (formerly Asia Pacific Disability Rehabilitation Journal) 2011;22(3).

Robertson J, Emerson E, Hatton C. The efficacy of community based rehabilitation for children with or at significant risk of intellectual disabilities in low and middle income countries. CEDR (center for disability research) Research Report, Lancaster University, UK 2009;4.

دانلود

چاپ شده

2012-11-25

شماره

نوع مقاله

مقاله پژوهشي