اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس خودكارآمدي استفاده مناسب از دارو (SEAMS) در سالمندان

نویسندگان

  • Atefeh Sanchooli1 1- دانشگاه علوم پزشكي شاهرود- دانشكده پرستاري و مامايي- كميته تحقيقات دانشجويي- دانشجوي كارشناسي ارشد.
  • Hossein Bagheri2 2- دانشگاه علوم پزشكي شاهرود- دانشكده پرستاري و مامايي- گروه پرستاری- استاديار.
  • Hossein Ebrahimi3 3- دانشگاه علوم پزشكي شاهرود- مركز تحقيقات كارآزمايي باليني- دانشيار.

DOI::

https://doi.org/10.22100/jkh.v12i4.1849

کلمات کلیدی:

روایی، پایایی، اعتباریابی، خودكارآمدي، استفاده مناسب از دارو

چکیده

مقدمه: اغلب سالمندان مبتلا‌به بيماري‌هاي مزمن همزمان چند دارو مصرف مي‌كنند و درنتیجه پایبندی به مصرف دارو در اين افراد حائز اهمیت است. این مطالعه با هدف اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس خودكارآمدي استفاده مناسب از دارو (SEAMS: Self-efficacy for appropriate medication use scale) در سالمندان طراحي گرديد.

مواد و روش‌ها: در اين مطالعه روش‌شناختي 30 سالمند 60 سال و بالاتر واجدشرايط ورود به مطالعه، به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی از مراکز بهداشتی درمانی گنبد كاووس و براساس کد پرونده پزشکی انتخاب شدند. اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه MMSE (The mini–mental state examination) و همچنین پرسشنامه SEAMS برای شرکت‌کنندگان تکمیل گردید. پس از تعیین روایی صوری و محتوایی پرسشنامه، ثبات داخلی و پایايی ابزارهای مورد پژوهش از طریق آلفای کرونباخ، روش دو نیمه کردن و آزمون مجدد با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت.

نتایج: میانگین سن شرکت‌کنندگان 9/67 سال بود. روایی صوری به‌روش کیفی (مصاحبه با 10 نفر سالمند گروه هدف) و روایی محتوا (پنل متخصصان) بررسی و تأیید شد. پایایی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ 81/0 و با استفاده از روش دو نیمه کردن 77/0 به‌دست آمد. همچنین پایايی بیرونی ابزار با استفاده از آزمون مجدد مورد ارزیابی قرار گرفت و ضریب همبستگی اسپیرمن حاصل 97/0 بود.

نتیجه‌گیری: با‌توجه به نتايج اين مطالعه مقیاس SEAMS از روایی و پایایی مناسبي در میان سالمندان ایرانی برخوردار است لذا براي ارزيابي پايبندي به درمان در سالمندان مبتلا‌به بيماري‌هاي مزمن توصيه مي‌شود.

مراجع

TotonchiP. Prevalence of chronic disease among elder and Some aging characteristics of elder with disability in old people under cover of Commiteh Emdad Imam Khomaini of Tehran city. Payesh 2004;3:219-25.[Persian].

Alwan A. Global status report on noncommunicable diseases. Geneva:World Health Organization;2011.p.176.

Chobanian AV, Bakris GL, Black HR, Cushman WC, Green LA, Izzo Jr JL, et al. The seventh report of the joint national committee on prevention, detection, evaluation, and treatment of high blood pressure: the JNC 7 report. JAMA 2003;289:2560-72. doi: 10.1001/jama.289.19.2560

Dehghan M, Dehghan Nayeri N, Karimzadeh P, Iranmanesh S. Psychometric properties of the persian version of the morisky medication adherence scale-8. British Journal of Medicine and Medical Research 2015;9:1-10. doi: 10.9734/BJMMR/2015/17345

Kirkman MS, Briscoe VJ, Clark N, Florez H, Haas LB, Halter JB, et al. Diabetes in older adults. Diabetes Care 2012;35:2650-64. doi: 10.2337/dc12-1801

Chow CK, Teo KK, Rangarajan S, Islam S, Gupta R, Avezum A, et al. Prevalence, awareness, treatment, and control of hypertension in rural and urban communities in high-, middle-, and low-income countries. JAMA 2013;310:959-68. doi: 10.1001/jama.2013.184182

Kaplan NM. Systemic hypertension: mechanisms and diagnosis. In: Douglas M, Douglas Z, editors. Braunwald’s Heart Disease. 7th ed. 2008.p.1027.

Morisky DE, Green LW, Levine DM. Concurrent and predictive validity of a self-reported measure of medication adherence. Med Care 1986;24:67-74.

Johnson AB, Sebastian A, Sudulaguntla A, Sabu AC, Meka S, Nanjwade BK. Medication adherence rating of patients with hypertension in a tertiary care hospital 2015;5:694-710.

Scale in patients with stroke. Patient Preference and Adherence 2016;14:321-7.

Morisky DE, Ang A, Krousel‐Wood M, Ward HJ. Predictive validity of a medication adherence measure in an outpatient setting. J Clin Hypertens 2008;10:348-54.

Svarstad BL, Chewning BA, Sleath BL, Claesson C. The brief medication questionnaire: a tool for screening patient adherence and barriers to adherence. Patient Edu Couns 1999;37:113-24.

Kim MT, Hill MN, Bone LR, Levine DM. Development and testing of the hill‐bone compliance to high blood pressure therapy scale. Prog Cardiovasc Nurs 2000;15:90-6.

Osterberg L, Blaschke T. Adherence to medication. N Engl J Med 2005;353:487-97. doi: 10.1056/NEJMra050100

Haynes RB, Ackloo E, Sahota N, McDonald HP, Yao X. Interventions for enhancing medication adherence. Cochrane Database Syst Rev 2008;16:CD000011. doi: 10.1002/14651858.CD000011.pub3

Fialko L, Garety PA, Kuipers E, Dunn G, Bebbington PE, Fowler D, et al. A large-scale validation study of the Medication Adherence Rating Scale (MARS). Schizophr Res 2008;100:53-9. doi: 10.1016/j.schres.2007.10.029

Lavsa SM, Holzworth A, Ansani NT. Selection of a validated scale for measuring medication adherence. J Am Pharm Assoc 2011;51:90-4. doi: 10.1331/JAPhA.2011.09154

Saeedi M, Rezaei K, Rafei M, Amini E, Bayat M, Bakhshi M. Validity and reliability of Persian version of beliefs about medicines questionnaire (BMQ) [dissertation]. Arak: Arak Univ. Medical Sciences;2013.[Persian].

Risser J, Jacobson T, Kripalani S. Development and psychometric evaluation of the Self-efficacy for Appropriate Medication Use Scale (SEAMS) in low-literacy patients with chronic disease. J Nurs Meas 2007;15:203-19.

Folstein MF, Folstein SE, McHugh PR. “Mini-mental state”: a practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res 1975;12:189-98.

Foroughan M, Jafari Z, Shirin BP, Ghaem MFZ, Rahgozar M. Validation of mini-mental state examination (MMSE) in the elderly population of Tehran. Advances Cognitive Science 2008;10:29-37.[Persian].

Dong X, Liu Y, Wang A, Lv P. Psychometric properties of the Chinese version of the Self-Efficacy for Appropriate Medication Use

دانلود

چاپ شده

2018-04-28

شماره

نوع مقاله

مقاله پژوهشي

مقالات بیشتر خوانده شده از همین نویسنده