انتقال دانش یک ضرورت برای اپيدميولوژي نوین

چکیده

توجه به بهره­برداری از دانش یک نیاز برای تحقق جامعه دانش بنیان است. موضوع اصلی این است که تولید علم، به تنهایی ضامن حل مشکلات سلامت جامعه و پیشرفت نیست و بایستی از بهترین شیوه ها برای ایجاد تغییر استفاده نمود. دو شیوه کلی در مداخله­های انتقال دانش مطرح هستند. یکی تقویت ابزارهای مطرح در تصمیم­گیری مبتنی بر شواهد و تولید خروجی­های استاندارد مناسب با گروه­های مخاطب مانند راهنماهای بالینی و بهداشت عمومی و یافته­های سیاست­گذاری و دیگری تغییر در زیرساخت­های تحقیق، روابط تولیدکنندگان و بهره­گیران از شواهد علمی.

در این عرصه نقش اپیدمیولوژی به سه شکل مورد توجه می­باشد. اول در شکل عمومی و مانند سایر علوم کاربردی است که باید از شیوه­ها و ابزارهای انتقال دانش برای تقویت بهره­برداری از شواهد استفاده شود. هر چند در این قسم نیز رسالت اپیدمیولوژی در تولید و بومی­سازی این گونه شیوه ها و ابزارهای مبتنی بر شواهد خاص است. در شکل دوم موضوع اصلی انتقال دانش، تغییر رفتار است. تغییر رفتار ارایه­دهندگان خدمات، مردم، بیماران، مدیران و غیره. در این عرصه موضوع فعالیت اپیدمیولوژی، تغییر رفتار این گروه­های مختلف است و رفتارها و یا عوامل موثر بر آن را بایستی با روش­های اپیدمیولوژیک معمول مورد تحلیل قرار داد. بالاخره این که در شکل سوم، انتقال دانش ضامن وجود روش­های اختصاصی اپیدمیولوژیک مانند تحلیل شبکه­های اجتماعی، مدل سازی معادله­های ساختاری (structural equation modeling) و تحلیل انتشار نوآوری­ها است.

به نظر می­رسد که آموزش­های انتقال دانش باید در برنامه­های عمومی آموزش روش تحقیق و به­ویژه برای همکاران اپیدمیولوژیست جای گرفته و از موضوعات اصلی برای کسب مهارت­های لازم برای آن­ها باشد.