طرح¬های مطالعاتی در اپیدمیولوژی آلودگی هوا

Abstract

مقدمه: پدیده مه انگلستان نقش آلودگی هوا را در افزایش مرگ­ومیر نمایان ساخت. ولی در دهه 70 و 80 مطالعات متعدد نتوانستند ارتباط مناسبی میان آلودگی هوا و مرگ­ومیر مرتبط با آن برقرار سازند. از آنجا که در سال­های اخیر روش­های مطالعاتی متعددی جهت بررسی ارتباط میان آلودگی هوا و پیامدهای بهداشتی مورد استفاده قرار گرفته است این مقاله به مرور و مقایسه انواع مطالعات آلودگی هوا می­پردازد.

مواد و روش­ها: این مطالعه مروری به بررسی ویژگی­ها، نقاط قوت و ضعف انواع طرح­های مورد استفاده در مطالعات آلودگی هوا می­پردازد.

یافته­ها: مطالعات آلودگی هوا شامل مطالعات حیوانی و مطالعات انسانی هستند. مطالعات انسانی شامل مطالعات تجربی (مطالعات خانه‌ای) و مطالعات اپیدمیولوژیک (مشاهده‌ای) بوده كه در بين مطالعات اپیدمیولوژیک، مطالعات پانل، مورد- متقاطع، مقطعی و سری زماني برای برآورد اثرات حاد آلودگی هوا مناسب هستند در حالیکه مطالعات همگروهی قادر به برآورد اثرات حاد و هم­چنين اثرات مزمن هستند. مطالعه سری زمانی برای کشف اثرات مخرب آلودگی هوا در سطوح پایین‌تر از سطح استاندارد، مطالعات مقطعی برای کشف اثرات حاد پیامدهای بهداشتی مرتبط با مواجهه و نیز برای مواجهات ثابت در طول زمان، مطالعه مورد- متقاطع برای شناسایی گروه‌های مستعد و حساس به آلودگی هوا، مطالعه پانل برای مطالعه اثرات بهداشتی کوتاه مدت و در برخی موارد نادر و طولانی مدت آلاینده‌ها بخصوص در زیرگروه‌‌های حساس و مستعد و مطالعات کوهورت جهت ارزیابی اثرات تجمعی آلودگی هوا در طول سالیان متمادی مناسب است.

نتیجه­گیری: با توجه به معایب و مزایای هر طرح، انتخاب بهترین طرح بستگی به سوال مورد پژوهش و نوع داده‌های در دسترس دارد. مسلماً هیچ طرح مطالعاتی در تمام موارد بهينه نبوده و هر طرحی برای نوع خاصی از اثر پیامد و مواجهه مناسب‌تر است.