اثرات هورمون تستوسترون بر روی عملکردهای شناختی و رفتارهای شبه اضطرابی در مدل حیوانی همدردی

نویسندگان

  • علی طالبی - دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ايران.- مرکز تحقیقات سلامت جنسی و باروری، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ايران. orcid https://orcid.org/0000-0003-2067-6326
  • فاطمه رحیمی شورمستی - دپارتمان علوم اعصاب، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0003-4434-8159
  • صبا نیکنام فر - دپارتمان علوم اعصاب، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران. orcid https://orcid.org/0009-0007-8364-4889
  • مهدی خدامرادی - مركز تحقيقات پيشگيری از سوء مصرف مواد، دانشگاه علوم پزشکی كرمانشاه، كرمانشاه، ايران. orcid https://orcid.org/0000-0002-2417-692X
  • سیده معصومه سیدحسینی - دپارتمان علوم اعصاب، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0001-7228-4071
  • راحله رفایی - دپارتمان علوم اعصاب، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0003-2796-5868
  • حسین شعبانی - گروه طب کار، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران. orcid https://orcid.org/0009-0003-2085-1371
  • ناصر مقربیان دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ايران. - مرکز تحقیقات سلامت جنسی و باروری، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ايران. orcid https://orcid.org/0000-0001-8795-973X
  • حامد قزوینی - دپارتمان علوم اعصاب، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران.- مرکز تحقیقات روانپزشکی و علوم رفتاری، پژوهشکده اعتیاد، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0002-7644-4834

DOI::

https://doi.org/10.22100/jkh.v18i4.3169

کلمات کلیدی:

اضطراب, تستوسترون, حافظه اجتماعی, حافظه تشخیص شی جدید, همدردی

چکیده

مقدمه: همدلی یکی از عملکردهای شناختی ویژه‌ای است که نقش مهمی در تکامل رفتارهای اجتماعی و تشکیل حافظه اجتماعی بازی می‌کند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که هورمون‌های جنسی نظیر تستوسترون در برابر اختلالات شناختی و رفتاری اثرات محافظت نورونی دارند و می‌توانند در بروز رفتارهای اجتماعی و شناختی اهمیت به‌سزایی داشته باشند. لذا در این مطالعه نقش هورمون تستوسترون در رفتارهای اجتماعی و نیز حافظه تشخیص شی جدید و رفتارهای شبه اضطرابی در مدل همدردی در موش صحرایی مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش‌‌‌ها: این مطالعه بر روی تعداد 32 رأس موش صحرایی نر گنادکتومی شده در 4 گروه شامل گروههای کنترل، درد، مشاهدهگر دریافتکننده حلال، مشاهدهگر دریافتکننده تستوسترون تقسیم شدند. درد احساسی از یک همخانواده درگیر در درد (دریافتکننده پنج مرتبه تزریق فرمالین) به یک موش همخانواده مشاهدهکننده دردکشیدن منتقل میشد. گروههای مشاهدهکننده قبل از مشاهده درد کشیدن موش همخانواده حلال یا تستوسترون دریافت میکردند. پس از آن آزمونهای حافظه اجتماعی، حافظه تشخیص شی جدید و رفتارهای شبه اضطرابی مورد بررسی قرار گرفت.

نتايج: یافتههای این مطالعه نشان داد که در گروه درد، حافظه اجتماعی و همچنین حافظه تشخیص شی جدید نسبتبه گروه کنترل مختل شده و رفتارهای شبه اضطرابی افزایش یافت. از طرف دیگر تزریق تستوسترون توانست اختلال حافظه اجتماعی و حافظه تشخیص شی جدید و همچنین رفتارهای شبه اضطرابی را تا حدودی بهبود بخشد.

نتیجه‌گیری: بنابر نتایج این مطالعه می‌توان نتیجه گرفت که همدردی سبب ایجاد رفتار شبه اضطرابی، اختلال حافظه اجتماعی و حافظه تشخیص شی جدید می‌شود و هورمون تستوسترون می‌تواند تا حدودی نقش حفاظتی در برابر آسیب‌های شناختی و رفتاری ناشی از همدلی در موش صحرایی شود.

مراجع

Jolliffe D, Farrington DP. Examining the relationship between low empathy and bullying. Aggressive Behavior 2006;32:540-50. doi: 10.1002/ab.20154

Roth-Hanania R, Busch-Rossnagel N, Higgins-D'Alessandro A. Development of self and empathy in early infancy: implications for atypical development. Infants & Young Children 2000;13:1-14. doi: 10.1097/00001163-200013010-00004

Hashemi T, Khalilzad Behrouzian S, Abbasi M, Gender N. Comparison of alexithymia and theory of mind in university students. Social Cognition 2013;1:6-13. doi: 20.1001.1.23223782.1391.1.2.1.5

Rieffe C, Ketelaar L, Wiefferink CH. Assessing empathy in young children: construction and validation of an empathy questionnaire (EmQue). Personality and Individual Differences 2010;49:362-7. doi: 10.1016/j.paid.2010.03.046

Ghazvini H, Shabani M, Asadi-Shekaari M, Khalifeh S, Esmaeilpour K, Khodamoradi M, et al. Estrogen and progesterone replacement therapy prevent methamphetamine-induced synaptic plasticity impairment in ovariectomized rats. Addiction & Health 2016;8:145-56. doi: 10.1016/j.neulet.2016.02.057

Nayebi AM, Pourrabi S, Hossini S. Testosterone ameliorates streptozotocin-induced memory impairment in male rats. Acta Pharmacologica Sinica 2014;35:752-7. doi: 10.1038/aps.2014.6

Hajali V, Sheibani V, Ghazvini H, Ghadiri T, Valizadeh T, Saadati H, et al. Effect of castration on the susceptibility of male rats to the sleep deprivation-induced impairment of behavioral and synaptic plasticity. Neurobiology of Learning and Memory 2015;123:140-8. doi: 10.1016/j.nlm.2015.05.008

Ter Horst JP, van der Mark M, Kentrop J, Arp M, van der Veen R, de Kloet ER, et al. Deletion of the forebrain mineralocorticoid receptor impairs social discrimination and decision-making in male, but not in female mice. Frontiers in Behavioral Neuroscience 2014;8:26. doi: 10.3389/fnbeh.2014.00026

Khodamoradi M, Tirgar F, Ghazvini H, Rafaiee R, Tamijani SMS, Karimi N, et al. Role of the cannabinoid CB1 receptor in methamphetamine-induced social and recognition memory impairment. Neuroscience Letters 2022;779:136634. doi: 10.1016/j.neulet.2022.136634

Barker GR, Bird F, Alexander V, Warburton EC. Recognition memory for objects, place, and temporal order: a disconnection analysis of the role of the medial prefrontal cortex and perirhinal cortex. J Neurosci 2007;27:2948-57. doi: 10.1523/jneurosci.5289-06.2007

Dere E, Huston JP, De Souza Silva MA. The pharmacology, neuroanatomy and neurogenetics of one-trial object recognition in rodents. Neurosci Biobehav Rev 2007;31:673-704. doi: 10.1016/j.neubiorev.2007.01.005

d'Isa R, Brambilla R, Fasano S. Behavioral methods for the study of the Ras-ERK pathway in memory formation and consolidation: passive avoidance and novel object recognition tests. Methods Mol Biol 2014;1120:131-56. doi: 10.1007/978-1-62703-791-4_9

Nawa H, Yamada K. Experimental schizophrenia models in rodents established with inflammatory agents and cytokines. Methods Mol Biol 2012;829:445-51. doi: 10.1007/978-1-61779-458-2_28

Sanavi MA, Ghazvini H, Zargari M, Ghalehnoei H, Hosseini-Khah Z. Effects of clozapine and risperidone antipsychotic drugs on the expression of CACNA1C and behavioral changes in rat ‘Ketamine model of schizophrenia. Neurosci Lett 2022;770:136354. doi: 10.1016/j.neulet.2021.136354

Shahveisi K, Hadi SM, Ghazvini H, Khodamoradi M. Role of cannabinoid CB1, receptor in object recognition memory impairment in chronically rapid eye movement sleep-deprived rats. Chinese Medical Sciences Journal 2023;38:29-37. doi: 10.24920/004087

Ghazvini H, Tirgar F, Khodamoradi M, Akbarnejad Z, Rafaiee R, Tamijani SMS, et al. Ovarian hormones prevent methamphetamine-induced anxiety-related behaviors and neuronal damage in ovariectomized rats. Neuroscience Letters 2021;746:135652. doi: 10.1016/j.neulet.2021.135652

Ghalehnoei H, Ghazvini H, Mellati A, Seyedhosseini Tamijani SM, Rafaiee R, Elyasi L, et al. Effects of estrogen and progesterone on behavioral impairment and neuronal death in ovariectomized rats induced by methamphetamine. Journal of Mazandaran University of Medical Sciences 2020;30:1-12. doi: 10.1016/j.neulet.2016.02.057

Khalifeh S, Khodamoradi M, Hajali V, Ghazvini H, Eliasy L, Kheradmand A, et al. Naloxone ameliorates spatial memory deficits and hyperthermia induced by a neurotoxic methamphetamine regimen in male rats. Galen Med J 2019;8:e1182. doi: 10.31661/gmj.v8i0.1182

Galeh TM, Ghazvini H, Sarvi S, Mohammadi M, Asgarian-Omran H, Hajizadeh F, et al. Controversial effects of diverse types of toxoplasma gondii on the anxiety-like behavior and cognitive impairments in the animal model of alzheimer's disease. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences 2022;16. doi: 10.5812/ijpbs-122961

Mohammadi F, Kohlmeier KA, Jeddi S, Ahmadi-Zeidabadi M, Shabani M. Affective dimensions of pain and region-specific involvement of nitric oxide in the development of empathic hyperalgesia. Scientific Reports 2020;10:1-12. doi: 10.1038/s41598-020-66930-w

Feizollah S, Khezri S. Protective effect of testosterone on cognitive deficits induced by ethidium bromide in experimental model of multiple sclerosis. Tehran University Medical Journal TUMS Publications 2015;73:561-8.

Emamian S, Naghdi N, Sepehri H, Jahanshahi M, Sadeghi Y, Choopani S. Learning impairment caused by intra-CA1 microinjection of testosterone increases the number of astrocytes. Behav Brain Res 2010;208:30-7. doi: 10.1016/j.bbr.2009.11.004

Celec P, Ostatníková D, Hodosy J. On the effects of testosterone on brain behavioral functions. Front Neurosci 2015;9:12. doi: 10.3389/fnins.2015.00012

Raynaud J, Schradin C. Experimental increase of testosterone increases boldness and decreases anxiety in male African striped mouse helpers. Physiology & Behavior 2014;129:57-63. doi: 10.1016/j.physbeh.2014.02.005

Zavvari F, Karimzadeh F. A review on the behavioral tests for learning and memory assessments in rat. The Neuroscience Journal of Shefaye Khatam 2017;5:110-24. doi: 10.18869/acadpub.shefa.5.4.110

Ebrahimzadeh M, Shahabi P, Mohaddes G, Babri S, Mohammadi M, Moslem A, et al. Effect of testosterone on memory and BDNF levels of hippocampus in gonadectomized diabetic rats. Biosci Biotechnol Res Asia 2015;12:2433-40. doi: 10.13005/bbra/1921

King HM, Kurdziel LB, Meyer JS, Lacreuse A. Effects of testosterone on attention and memory for emotional stimuli in male rhesus monkeys. Psychoneuroendocrinology 2012;37:396-409. doi: 10.1016/j.psyneuen.2011.07.010

Van Honk J, Tuiten A, Verbaten R, van den Hout M, Koppeschaar H, Thijssen J, et al. Correlations among salivary testosterone, mood, and selective attention to threat in humans. Hormones and Behavior 1999;36:17-24. doi: 10.1006/hbeh.1999.1521

Khodamoradi M, Ghazvini H, Esmaeili-Mahani S, Shahveisi K, Farnia V, Zhaleh H, et al. Genistein attenuates seizure-induced hippocampal brain-derived neurotrophic factor overexpression in ovariectomized rats. Journal of Chemical Neuroanatomy 2018;89:43-50. doi: 10.1016/j.jchemneu.2018.03.002.

چاپ شده

2024-03-03

شماره

نوع مقاله

مقاله پژوهشي

مقالات بیشتر خوانده شده از همین نویسنده