اعتياد و سلامت اجتماعي

چکیده

مقدمه: سوء مصرف و وابستگی به مواد مخدر، یکی از معضلات و نگرانی­های عمده جهان امروز و عامل بازدارنده رشد و شکوفایی جامعه است. پژوهش حاضر با هدف تعیین الگوی سوء مصرف مواد مخدر و فراوانی رفتارهای پرخطر در مراجعین به مراکز DIC و MMT شهرستان شاهرود انجام شد.

مواد و روش­ها: اين پژوهش از نوع مطالعات توصيفي- مقطعي و كاربردي مي­باشد. در اين مطالعه پرسش­نامه­اي مشتمل بر 10 سؤال عمومي و 32 سؤال اختصاصي در خصوص اعتیاد و رفتارهای پرخطر استفاده شد. داده­ها از طریق مصاحبه و بررسی پرونده افراد تحت درمان در مراکز DIC و  MMT استخراج شد. داده­ها پس از کدگذاری، وارد نرم­افزار SPSS شده و مورد تحلیل آماری قرار گرفت.

يافته­ها: میانگین سنی افراد مورد مطالعه 8/34 بود. 5/97% افراد مرد بودند. 7/92% در شهر و 3/7% ساکن روستا بودند. تدخین 4/44% طریقه مصرف مواد مخدر در افراد مورد مطالعه قبل از مراجعه به مراکز DIC و MMT بوده و پس از آن خوردن (7/25%) و تزریق (7/12) در رده­های بعدی می­باشند. کراک بیش­ترین ماده مخدر مورد استفاده در افراد مورد مطالعه قبل از مراجعه به مراکز بوده و پس از آن تریاک و شیره در رده­های بعدی قرار داشتند. در این افراد مواد زیر به­ترتیب در طی مدت زمان اعتیاد تجربه شده­اند: تریاک (313 مورد) 42/88%، شیره (232 مورد) 54/65%، کراک (170 مورد) 02/48%، الکل (107 مورد) 23/30%، حشیش (70 مورد) 77/19%، هروئین (59 مورد) 67/16% و سایر مواد (23 مورد) 50/6% بود. بین طریقه مصرف با جنس، تحصیلات، شغل و وضعیت تأهل رابطه معناداری مشاهده نگردید ولی با محل سکونت (014/0=P)، درآمد (03/0=P)، سابقه مصرف سیگار (001/0=P) رابطه معناداری وجود داشت.

نتيجه­گيري: با عنایت به پایین بودن سن شروع سیگار، وجود بسیاری از رفتارهای پرخطر در افراد، وجود سابقه اعتیاد در حدود نیمی از خانواده­های افراد مورد مطالعه توجه بیش­تر به این گروه و تدوین قوانین راهبردی و افزایش مراکز ارايه خدمت و آموزش مهارت­های زندگی در مدرسه، خانواده و اجتماع می­تواند کمک شایانی به پیشگیری از عواقب ویرانگر اعتیاد نماید.