تأثیر مدت زمان درمان HAART بر اختلالات کاردیومتابولیک و شاخصهای بیوشیمیایی در افراد مبتلا به HIV در نیجریه
نویسندگان
-
ادیکونلی بولا ادیگبمی*
- گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه ایالتی ادو، اوزیرو، ایالت ادو، نیجریه. - بخش آزمایشگاه علوم پزشکی، بیمارستان نیروی دریایی نیجریه، واری، ایالت دلتا، نیجریه.
https://orcid.org/0000-0002-5429-9429
-
متیو فولارانمی الانییان
- گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه ایالتی ادو، اوزیرو، ایالت ادو، نیجریه. - گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه ایالتی کوارا، مالت، ایالت کوارا، نیجریه.
https://orcid.org/0000-0002-5429-9429
-
گودفریایننوسنت آیاری
- گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه ایالتی ادو، اوزیرو، ایالت ادو، نیجریه.
https://orcid.org/0009-0007-2891-2932
-
آکینوال ماجید آکینلابی
- گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه جوزف آیو بابالولا، ایکیجی-آراکجی، ایالت اوسون، نیجریه.
https://orcid.org/0009-0003-2216-5092
-
موفاتاو موسونمدی ازیز
- گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه آجی کروتر، اویو، ایالت اویو، نیجریه.
https://orcid.org/0000-0001-7015-7917
-
آدیینکا ادیدایری
- گروه علوم آزمایشگاهی پزشکی، دانشگاه ایالتی ادو، اوزیرو، ایالت ادو، نیجریه.
https://orcid.org/0009-0003-7074-788X
DOI::
https://doi.org/10.22100/jkh.v20i3.3454کلمات کلیدی:
HAART,, cardiometabolic diseases, HIV, dyslipidemia, Hypertension, Biochemical parametersچکیده
مقدمه: این مطالعه با هدف ارزیابی ارتباط بین مدت دریافت درمان ضدرتروویروسی بسیار فعال (HAART) و بروز بیماریهای کاردیومتابولیک و برخی شاخصهای بیوشیمیایی در بزرگسالان مبتلا به HIV در نیجریه انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه مقطعی بر روی ۴۰۰ بزرگسال مبتلا به HIV تحت درمان HAART در بیمارستان نیروی دریایی نیجریه در واری انجام شد. شرکتکنندگان بر اساس مدت HAART به سه گروه ≤۲ سال، 5–2 سال و >۵ سال تقسیم شدند. اطلاعات جمعیتشناختی، شاخص توده بدنی (BMI)، پروفایل لیپیدی شامل کلسترول تام، لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C)، لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL-C)، تریگلیسرید، قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) مورد ارزیابی قرار گرفت. ارتباط مدت HAART با بیماریهای کاردیومتابولیک با استفاده از رگرسیون لجستیک چندمتغیره بررسی گردید.
نتایج: تشیوع بیماریهای کاردیومتابولیک با افزایش مدت HAART بهطور پیشرونده افزایش یافت و بیشترین میزان در افراد با بیش از ۵ سال درمان (۵۲٫۱%) در مقایسه با گروه ≤۲ سال (۲۱٫۴%) و گروه ۲ تا ۵ سال (۳۴٫۸%) مشاهده شد (001/0>P). این گروه، میانگین سطوح بالاتری از کلسترول تام، LDL-C، تریگلیسرید، قند خون ناشتا و HbA1c و در عین حال سطوح پایینتری از HDL-C داشتند (01/0>P). پس از تعدیل عوامل مخدوشکننده احتمالی، مدت HAART بیش از ۵ سال بهطور مستقل با بیماریهای کاردیومتابولیک مرتبط باقی ماند (۲٫۸=aOR؛ فاصله اطمینان ۹۵%: ۱٫۹–۴٫۳). همچنین سن بالاتر، BMI افزایشیافته، جنس مؤنث و مصرف مهارکنندههای پروتئاز بهطور معنیداری با بیماریهای کاردیومتابولیک مرتبط بودند.
بحث: مدت طولانیتر HAART بهطور مستقل با افزایش بیماریهای کاردیومتابولیک و اختلالات متابولیک در بزرگسالان مبتلا به HIV مرتبط بود و این یافتهها اهمیت پایش منظم کاردیومتابولیک، بهویژه در افراد تحت درمان طولانی و در محیطهای با منابع محدود را نشان میدهد.
مراجع
Barbaro G. Heart and HAART: Two sides of the coin for HIV-associated cardiology issues. World J Cardiol. 2010
Eggleton JS, Nagalli S. Highly Active Antiretroviral Therapy (HAART) [Updated 2023 Jul 3].
Ergin HE, Inga EE, Maung TZ, et al. HIV, Antiretroviral Therapy and Metabolic Alterations: A Review. Cureus. 2020
Dimala CA, Atashili J, Mbuagbaw JC, et al. Prevalence of Hypertension in HIV/AIDS Patients on HAART Compared with HAART-Naïve Patients. PLoS One. 2016
Longo-Mbenza B, Longokolo Mashi M, et al. Relationship between Younger Age, Autoimmunity, Cardiometabolic Risk, HAART, and Ischemic Stroke in Africans with HIV/AIDS. ISRN Cardiol. 2011
Jung E, Kong SY, Ro YS, et al. Serum Cholesterol Levels and Risk of Cardiovascular Death: A Systematic Review. Int J Environ Res Public Health. 2022
Pappan N, Awosika AO, Rehman A. Dyslipidemia. [Updated 2024 Mar 4].
Sharma A, Hoover DR, Shi Q, et al. Relationship between BMI and Mortality in HIV-Infected HAART Users. PLoS One. 2015
چاپ شده
شماره
نوع مقاله
مجوز
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
