کاربرد تحقیقات کیفی و ترکیبی به¬عنوان رویکردهای نوین در اپیدمیولوژی اجتماعی

Abstract

مقدمه: رشته اپیدمیولوژی به­عنوان علم میان رشته­ای دارای شاخه­های متعدد از جمله اپیدمیولوژی اجتماعی است.این شاخه­ی اپیدمیولوژی ترکیبی از اپیدمیولوژی کلاسیک و علوم اجتماعی و رفتاری است. نگرش اپیدمیولوژی اجتماعی به فاکتورهای اجتماعی صرفاً از زاویه جسمانی نیست بلکه نگرشی مبتنی بر هویت مستقل عوامل اجتماعی و مطالعه نقش آن­ها بر سلامت جامعه می­باشد.از این روی، به نظر می­رسد که اپیدمیولوژی اجتماعی پتانسیل استفاده از رویکردهای متعدد کمی، کیفی و ترکیبی را داراست. هدف این مطالعه ارزیابی کاربرد این رویکردها در تحقیقات اپیدمیولوژی اجتماعی می­باشد.

مواد و روش­ها: در این مطالعه از روش مرور غیرساختاریافته استفاده و با به­کارگیری کلمات کلیدی "رویکردهای تحقیقات کیفی، روش ترکیبی، سلامت، فاکتورهای اجتماعی و اپیدمیولوژی اجتماعی" به زبان انگلیسی از منابع متعدد الکترونیکی و کتابخانه­ای در دو دهه گذشته مورد جستجو قرار گرفت. منابع قابل دسترس شامل کتاب­ها، مقالات، گزارش­های سمینارهای علمی در حوزه­های مشترک کلید واژه­ها مورد بررسی قرار گرفت.

يافته­ها: بررسی تحقیقات و تألیفات قبلی نشان­دهنده استقبال محققین از این رویکردها (کیفی و ترکیبی) در حوزه­های مختلف علوم پزشکی در درک معضلات سلامت می­باشد. مضافاً اپیدمیولوژیست­های اجتماعی معتقدند که مطالعات کمی وکیفی باید به موزات هم نگریسته شوند زیرا بدون خلق تئوری­ها و مدل­ها، اطلاعات پایه اندکی در رابطه با پارامترهای مورد اندازه­گیری، کاربرد مدل­های آماری و چگونگی تفسیر نتایج آن­ها موجود می­باشد.

نتيجه­گيري: به نظر می­رسد که اپیدمیولوژی به­طور اعم و اپیدمیولوژی اجتماعی به­طور اخص نیازمند به تحول در به­کارگیری رویکردهای مذکوردر حوزه­های مختلفی چون روانی، اجتماعی و معنوی بوده، تا با کاربرد این رویکردها علاوه بر انعطاف­پذیری محققین سلامت و علوم پزشکی در استفاده از رویکردهای متعدد، باعث افزایش توانایی آنان در درک مشکلات سلامت از جمله بیماری­ها و معضلات بهداشتی نوپدید گردد.