بررسی عوامل غذایی دریافتی مرتبط با کمخونی فقر آهن در بین زنان غیرباردار 15 تا 45 ساله زنجان
DOI::
https://doi.org/10.22100/jkh.v3i1.200کلمات کلیدی:
عوامل غذایی، کمخونی فقر آهن، زنان غیر باردارچکیده
مقدمه: کمخونی تغذيهای يکی از مشکلات بهداشت عمومی در سرتاسر جهان مخصوصاً در کشورهای درحال توسعه میباشد. زنان بهويژه در سنين باروری جزو گروههای در معرض خطر میباشند. حدود یک سوم جمعيت جهان ازکمخونی رنج میبرند که کمبودهای تغذيهای مهمترين علت اين کمخونیها بهشمار میآيد. حدود 350 ميليون زن و 50 درصد کودکان در کشورهای در حال توسعه کمخون هستند. اين بيماری در کشور ما نيز شيوع نسبتاً بالايی داشته و طبق آمار ارایه شده توسط دفتر بهبود تغذيه جامعه 50 درصد زنان 15 تا 49 ساله کشور به درجات مختلف کمخونی مبتلا بوده و 34 درصد آنان کمبود شديد آهن دارند. لذا با توجه به اين تاکنون هيچگونه بررسی در اين مورد در زنجان انجام نشده بود، اين بررسی با هدف تعيين ميزان شيوع کمخونی در بين زنان 15 تا 45 ساله غيرباردار شهر زنجان و ارتباط آن با انرژی و برخی مواد مغذی دريافتی طراحی و اجرا گرديد.
مواد و روشها: مطالعه از نوع مقطعی بود که تعداد 33 خوشه با استفاده از نقشه شهر و روش تصادفی انتخاب و از هر خوشه 10 نفر جمعاً 330 نفر زنان 15 تا 45 ساله مورد مطالعه قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه عمومی، پرسشنامه 24 ساعت يادآمد خوراک و آزمايش نمونههای خون جمعآوری گرديد. آزمايشات هموگلوبين، هماتوکريت، MCHC، آهن سرم، TIBC، اشباع ترانسفرين و فريتين انجام گرديد و سپس ميانگين آنها تعيين و با استفاده از معيارهای تعيين شده ميزان شيوع کمخونی ناشی از کمبود آهن براساس فراسنجهای خونی اندازهگيری شد و سپس با استفاده از آزمون 2χ، وابستگی بين فراسنجها با انرژی، پروتئين، آهن و ويتامين C تعيين گرديد.
نتایج: شيوع کمخونی ناشی از فقرآهن براساس هماتوکریت 3/47% وMCHC 5/14% بهدست آمد که همبستگی معنیداری بين کليه فراسنجها با انرژی، پروتئين و ويتامين C دريافتی بهجز هماتوکريت با پروتئين بهدست آمد. در این مطالعه 5/11 درصد کمتر از مقادیر توصیه شده RDA دریافت انرژی داشتند. همچنین 4/15 درصد کمبود دریافت پروتیئن و 5/31 درصد آنان کمبود دریافت ویتامین C بر اساس مقادیر توصیه شده داشتند.
نتیجهگیری: شيوع کمخونی ناشی از فقرآهن در زنان مورد بررسی در حد متوسط به بالا بود با توجه به نقش پروتئینها و ویتامین C در افزایش جذب آهن، آموزش تغذيه و تجويز مکمل آهن به اين گروه توصيه میگردد.
مراجع
Community nutrition improvement office, deputy of health affairs, ministry of health and medical education. Micronutrients and prevention of them with.emphasis on dietary fortification; 2004. p.5-11.
Lindsay HA. Anemia and iron deficiency. Am J Clin Nutr 2000; 71(5): 1280S-1284S.
World Health Organization. Malnutrition- The Global Picture. 2000; Available from: http://www.who.int/ home-page/.
World Health Organization.United nations children's fund UNU. Iron deficiency anemia: Assessment, prevention, and control. A guide for programme
managers. Geneva: World Health Organization; 2001; 1- 114.
Sadeghi- poor HR, Derakhshan M. Prevalence and factors that affecting on iron deficiency anemia in women during fertility period in northeast of Iran. Processing of 7th Iranian congress on nutrition 2002; 173. Persian.
Gordan M, Wardlaw, Margaret K. Perspective in nutrition. 6th ed. Newyork: Mc Graw Hill; 2004.p. 417- 423.
Williams WJ, Nelson DA, Morris MW. Examination of the blood, In: Erslev AJ. Lichtman MA. Williams WJ. Hematology. 5th ed. Newyork: Mc Graw Hill; 1995.p. 11- 24.
Javaheri J. Principle of hematology technique. 3rd ed. Tehran: Golgasht publication; 1991.p.130-135. Persian.
Hagshenass M, Mohloudji M, Reinhold JG, Mohammadi N. Iron deficiency anemia in an Iranian population. Am J Clin Nutr 1972; 25: 1143- 6.
Safdarzade F. Prevalence of iron deficiency anemia and their correlates in Kerman's women [dissertantion]. Health instutiue: Tehran Univ; 1995.p.134: Persian.
Royagereau A, Gove J, Ndiaye M, Person O. Ferritin and Iron status in Senegals woman. Am J Clin Nutr 1982; 36: 314– 8.
Galan P, Hercberg S, Souster y, Dop MC, Dupin H. Factors affecting iron stores in French female students. Hum Nutr Clin Nutr 1985; 39(4): 279- 87.
Carroll Lutg, Karen Prgytulski. Nutrition and diet therapy. 3rd ed. Philadelphia: F.A.Davis Company; 2001.p.120-126.
Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, Hauser SL, Lango DL, Jameson JL. Harrison's principle of internal medicine. 16th ed. Newyork: Mc Graw-Hill; 2005.
Doostan F. Acid folic and vitamin B12 iron deficiency anemia in pregnant and non pregnant women in Kerman [dissertantion]. Healh instutiue: Tehran Univ; 2001.p.118.Persian.
Asobayire FS, Adou P, Davidssonl, Cook JD, Hurrell RF. Prevalence of iron deficiency with and withoute concurrent anemia in population groups with high prevalences of malaria and other infections. Am J Clin Nutr 2001; 74: 776-82.
Salvaggio A, Periti M, Guaglia G, Marzorati D. Iron and ferritin in Italian subjects. Eur J Epidemiol 1991; 7(6): 621- 7.
Milman N, Kirchkoff M, Jorgenson T. Iron status markers, serum ferritin and hemoglobin in 1359 Danish women in relation to menstruation, hormonal contraception, parity, and postmenopausal hormone treatment. Ann Hematol 1992; 65: 96- 102.
Ziauddin Hyder S. Persoon LK, Chowdhurry A, Ekstrom EC. Anemia among non-pregnant women in rural Bangladesh. Public Health Nutr 2001; 4(1): 79- 83.
Ball MJ. Barlet MA. Dietary intake and iron status of Australian vegetarian women. Am J Clin Nutr 1999; 70: 353- 8.
Backstrand JR, Allen LH, Black AK, Mata M, Pelto GH. Diet and Iron status of non-pregnant women in rural central Mexico. Am J Clin Nutr 2002; 76: 156- 64.
چاپ شده
شماره
نوع مقاله
مجوز
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
