اثر درمانی متفورمین بر متابولیسم گلوکز و انسولین در موش‌های دیابتی القاشده با استرپتوزوتوسین در شرایط اختلال و ریتم طبیعی سیرکادین

نویسندگان

  • سحر ملزمی - گروه مهندسی بافت و علوم سلولی کاربردی، دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0003-3069-5926
  • سارا آلیانی - کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0001-9014-1269
  • شیما محمدی - مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران. - گروه علوم اعصاب، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0001-5199-5958
  • بهزاد گرمابی - مرکز تحقیقات علوم اعصاب، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران. - گروه علوم اعصاب، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، شاهرود، ایران. orcid https://orcid.org/0000-0001-8228-0250

DOI::

https://doi.org/10.22100/jkh.v19i4.3412

چکیده

مقدمه: ریتم سیرکادین، تنظیم‌کننده خواب و بیداری، در صورت اختلال می‌تواند موجب مشکلات متابولیکی و کاهش انسولین خون شده و خطر دیابت را افزایش دهد. در این پژوهش تأثیر متفورمین را بر سطح انسولین و گلوکز در موش‌های مبتلا به دیابت القاشده با استرپتوزوتوسین (STZ) در شرایط اختلال ریتم سیرکادین بررسی شد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه، 36 سر موش نر بالغ ویستار به دو گروه نگهداری در شرایط نوری طبیعی (12 ساعت روشنایی/12 ساعت تاریکی) و شرایط نور مداوم (اختلال ریتم سیرکادین) تقسیم شدند. القای دیابت با تزریق تک‌دوز داخل صفاقی STZ انجام شد و تأیید دیابت 3 روز بعد با آزمون گلوکز صورت گرفت. گروه درمانی روزانه 500 میلی‌گرم بر کیلوگرم متفورمین به مدت دو هفته دریافت کرد. در پایان مطالعه، نمونه‌های خونی جمع‌آوری و میزان گلوکز و انسولین با روش الایزا اندازه‌گیری شدند.

نتایج: این مطالعه نشان داد که اختلال در ریتم شبانه‌روزی، ناشی از قرار گرفتن مداوم در معرض نور، می‌تواند با افزایش سطح گلوکز خون و کاهش سطح انسولین، بر متابولیسم گلوکز تأثیر منفی بگذارد. در موش‌های دیابتی القاشده با استرپتوزوتوسین، درمان دو هفته‌ای با متفورمین باعث کاهش معنادار سطح گلوکز خون شد، اما افزایش معناداری در سطح انسولین مشاهده نشد.

نتيجه‌گيري: اختلال در ساعت شبانه‌روزی با کاهش ترشح و حساسیت به انسولین و اختلال در هموستاز گلوکز، خطر پیشرفت دیابت نوع 2 را افزایش می‌دهد. این نتایج اهمیت توجه به ریتم شبانه‌روزی در زمان‌بندی مصرف دارو و برنامه‌های درمانی دیابت را نشان می‌دهد و می‌تواند به بهبود کنترل دیابت کمک کند.

دانلود

چاپ شده

2025-02-03

شماره

نوع مقاله

مقاله پژوهشي