بررسي عوامل خطر مرگ کودکان 1 تا 59 ماهه، يک مطالعه مورد- شاهدي لانه گزيده به¬منظور معرفی الگوی بهره¬گیری از اطلاعات داده¬های جاری در سیستم سلامت کشور

چکیده

مقدمه: هدف مطالعه، ارزیابی علل مرگ زودرس کودکان 1 تا 59 ماهه ساکن مناطق روستائی شهرستان شاهرود می­باشد.

مواد و روش­ها: یک مطالعه مورد- شاهد لانه گزیده است. همگروه تولد شامل 10910 متولد زنده که بین سال­های 1378 تا 1387 در مناطق روستائی شاهرود متولد شده­اند می­باشد. موارد (Cases) تمامی کودکان فوت شده در همگروه (65 مورد) بوده­اند. محققین برای انتخاب گروه شاهد، از روش نمونه­گیری Risk set استفاده کرده، به ازای هر مورد، 2 شاهد همسان شده از نظر سن برحسب ماه (جمعاً 130 نفر شاهد) انتخاب شدند. به­منظور تحلیل داده­ها از روش­های رگرسیون لجستیک کاندیشنال (Unadjusted and Adjusted) با کمک نرم­افزار STATA 9.1 استفاده شد.

یافته­ها: بین "طول مدت تغذیه با شیر مادر" و مرگ زودرس کودکان (Adjusted OR: 0.856, CI: 0.79-0.93, P= 0.000) هم­چنین بین "تعداد مراقبت­های بهداشتی کودکان" و مرگ زودرس کودکان (Adjusted OR: 0.900, CI: 0.83-0.98, P= 0.017) ارتباط آماری معناداری شناسايی شد. بین "کم وزنی نوزاد هنگام تولد" و مرگ زودرس کودکان نیز یک ارتباط آماری معنادار بینابینی مشاهده گردید (Adjuster OR: 7.380, CI: 1.00-54.41, P= 0.050).

نتیجه­گیری: عوامل متعدد و پیچیده­ای به مرگ­ومیر کودکان 1 تا 59 ماهه منجر می­شوند. طراحی و اجرای برنامه­های ترکیبی برای کارکنان بهداشتی و والدین، به ویژه برنامه­های همراه با آموزش تئوری و عملی، در زمینه­های اصلاح تغذیه دوران بارداری، اهمیت شیردهی و هم­چنین توجه به مراقبت­های بهداشتی به هنگام و با کیفیت برای کودکان ممکن است در کاهش مرگ­ومیر زودرس کودکان 1 تا 59 ماهه مؤثر باشد.