بررسي پیشگویی‌کننده‌های رفتار پیشگیری از مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار:یک مطالعه مبتني بر الگوی فرانظریه‌ای

چکیده

مقدمه: باتوجه به مشكلات مادري و جنيني مرتبط با مواجهه زنان باردار با آلودگي هوا و نقش تعيين مراحل تغيير رفتار در پيشگيري از مواجهه، مطالعه حاضر با هدف تعیین پیشگویی‌کننده‌های مراحل تغییر رفتاری پیشگیری از مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار شهر تهران طراحی شده است.مواد و روش‌ها: در یک مطالعه مقطعی 200 نمونه از زنان باردار سه منطقه جغرافیایی شمال، جنوب و مرکز تهران که به درمانگاه‌های مراقبت دوران بارداری مراجعه کردند، به‌طور تصادفی وارد مطالعه شدند. جمع‌آوری داده‌ها ازطریق پرسشنامه‌های محقق ساخته و استانداردشده مطابق با الگوی فرانظریه‌ای، شامل فرم اطلاعات مردم‌شناختی، پرسشنامه منافع، موانع، خودکارآمدی و مراحل تغییر انجام پذیرفت. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون كای- دو، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون لجستیک انجام شد.نتایج: میانگین (±انحراف معیار) سني افراد مورد مطالعه 4/8 ±9/26 سال و میانگین (±انحراف معیار) سن بارداری 1/9±9/27 هفته بود. بین مراحل تغییر رفتار با موانع، منافع و خودکارآمدی، همبستگی خطی معناداری مشاهده شد (001/0P=). همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که خودکارآمدی توان پیشگویی‌کنندگی مراحل تغییر رفتار را دارد (001/0P=).نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد كه از ميان سازه‌هاي مورد بررسي الگوي فرانظریه‌ای، خودكارآمدي تنها سازه پيشگويي‌كننده اتخاذ رفتار پيشگيري از آلودگي هوا مي‌باشد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند به‌عنوان پایه‌ای برای مداخلات آموزشی درزمینه تغییر رفتار جهت کاهش مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار، مورد استفاده متخصصان امر سلامت قرار گیرد.